Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre geleneksel ve tamamlayıcı tıp “fiziksel ve ruhsal hastalıklardan korunma, bunlara tanı koyma, iyileştirme veya tedavi etmenin yanında sağlığın iyi sürdürülmesinde de kullanılan, farklı kültürlere özgü teori, inanç ve tecrübelere dayalı -izahı yapılabilen veya yapılamayan bilgi, beceri ve uygulamalar bütünüdür” diye tarif edilir .
Dünya Sağlık Örgüt (DSÖ) ne göre farklı kültür ve coğrafyalar da popüler olan 300’den fazla alternatif tedavi yöntemi tespit edilmiştir.
Ülkemizde bu sayı ile ilgili kesin bilimsel veriler mevcut değil araştırmaya açık bir konu olarak durmaktadır. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği, 29158 sayı ile 27 Ekim 2014 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürülüğe girmiş olup bu tarihden itibaren 15 GETAT (Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp) uygulaması tabip ve diş hekimlerine(kendi alanları ile sınırlı olmak koşulu ile ) serbest bırakılmıştır. Eğitimleri Sağlık Bakanlığı denetim ve kontrolünde çeşitli Üniversitelerce verilmektedir.
Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları binlerce yıldan beridir uygulanmakta ve gelecekte de uygulanmaya devam edeceği gözükmektedir.
Bugün DSÖ’ne üye ülkelerin 119’u GETAT ((Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp ) politikasına sahiptir, Çin, Kore, Japonya ve Hindistan gibi Asya ülkelerinde GETAT uygulamaları hastalıkların tedavisinde ve yönetiminde temel rol oynamaktadır (Park et al. 2012).
Geleneksel ve tamamlayıcı tıp, DSÖ tarafından küresel sağlık sisteminin önemli bir parçası olarak kabul edilmektedir.
DSÖ geleneksel tıp stratejinin amacı, geleneksel ve tamamlayıcı tıbbın modern tıbba potansiyel katkısının sağlanması için çeşitli düzenlemelerden geçerek, sağlık sistemlerinde güvenli, etkin ve uygun kullanımını teşvik etmektir (WHO 2013).
-Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, İsviçre, Küba, Japonya, Şili gibi ülkelerde nüfusun %40’ından fazlası BU YÖNTEMLERİ genellikle yılda bir kez kullanmaktadır (Park et al. 2016).
-Kore geleneksel tıbbı, Kore halk sağlığında önemli bir rol oynamaktadır. Halkın %86’sı Kore geleneksel tıbbını kullanmaktadır. Kore geleneksel tıbbı, diş hekimliği ve hemşirelikle eşdeğer bir eğitim sistemi ve mesleki statüye sahiptir. Kore, DSÖ’nün Çin, Japonya ve diğer ülkelerle birlikte bir üyesi olarak geleneksel ve tamamlayıcı tıpta önemli bir role sahiptir (Han et al. 2016).
Hollanda nüfusunun yaklaşık %80’i tıbbi tedavileri konusunda tam bir seçim özgürlüğüne sahip olmayı ve özellikle sağlık sigortası programlarının, geleneksel ve tamamlayıcı tıbbı tanımasını istemektedir. Hollanda nüfusunun %60’ı bu seçime sahip olmak için daha yüksek sigorta primleri ödemeyi göze almaktadır (Maddalena 1999).
-Norveç’de hasta bir allopatik hekim tarafından masöre sevk edilmişse, ulusal sigorta şemasını yöneten düzenlemeler ile kayropraktik tedavisi için kısmi geri ödeme kapsamına alınmaktadır. Bu kapsam, yılda 10 ila 14 konsültasyon ile sınırlıdır (Helgøy 2005).
Diğer yapılan bir araştırma sonuçlarına göre 1990 ve 2006 yılları arasında tüm ülkelerde GETAT kullanımında artış gözlendiğini ve en sık kullanılan GETAT yöntemlerinin ise bitkisel tedavi, kayropraktik, tıbbi masaj ve homeopati olduğunu ifade etmektedir.
İnsanların tamamlayıcı bir tedavi denemek için birden fazla nedeni olabilir.
Yapılan araştırma sonuçlarına göre çıkan sonuçlardan bazıları şunlardır:
– Bu yöntemlerin toplumların kültürleriyle uyumlu olması bir tercih nedenidir
-Doğal bir tedavi olmaları ; vücudun kendi kendini iyileştirme gücünü harekete geçirerek doğal yoldan iyileşme sağlamaları
-Emniyetli bir tedavi yöntemi olmaları ; GETAT uygulamaları yetkin kişilerce yapılması durumunda önemli bir yan etkiye neden olmamaları
-Etkin olmaları ; Bugün hala batı tıbbı yöntemleriyle tam olarak tedavi edilemeyen bazı hastalıklar (migren,astım gibi) bu yöntemler ile daha kısa sürede büyük başarı oranlarıyla kalıcı şekilde tedavi edilebiliyor olmaları
-Ekonomik olmaları ;Bazı rahatsızlıkların tedavisinde GETAT yöntemlerini kullanmak ,ilaç ve diğer tedavi yöntemlerini kullanmaktan çok daha az maliyetli olması
-Sağlığın yeniden kazanılması ve sürdürülmesi isteğinin ,artık daha önemli olduğu bilincine ulaşanların sayıca artması
-Modern Batı Tıbbı uygulamalardan memnun kalmamak (sürekli tetkikler,ilaçlar ve çözümü olmayan uygulamaların kişilerde memnuniyetsizlik yaratması)
-Doktor-hasta ilişkilerinden memnun olmamak( “bu hastalığın çaresi yok” , “bu hastalık sizinle mezara kadar gider “, kendi yöntemleri dışında alternatif tedavileri bilgi sahibi olmadan red etmek )
-Kendi sağlık ve tıbbi sorunlarının sorumluluğunu üstlenmek isteyen daha bilinçli hastaların sayısının artması
-Reçeteli ilaçların sınırlı başarı oranlarının veya olumsuz yan etkilerinin çok fazla olmasına karşılık bazı tamamlayıcı terapilerin ve ilaçların yararlılığına ve güvenirliğine dair kanıtlara internet üzerinden artık ulaşmanın daha kolay olması
-Yalnızca semptomlarını değil, tüm kişiyi tedavi eden bir sağlık hizmeti almak istemek
Bir çok neden var ama kısaca şöyle izah edebilir;
1.Erken tanı sağlar ; GETAT teşhis koyma yöntemlerinin kullanılması ile hastalık beden,zihin ve ruhta ortaya çıkmadan önce tespit edilebilir.
2.Erken tedavi yapılmış olur;Hastalığa yol açan gerçek neden yada nedenler hastalık gelişmeden tedavi edilir.
4.Hasta ile uyum içinde olunması ile etkin ve kalıcı tedaviler sağlar.
Bu yöntemlerin ruhuna ve felsefesine inamış,benimsemiş ve bu doğrultuda hastalarına yaklaşıyor ise ;
1-Hekim klasik anlamda batı tıbbını uygulayan bir meslektaşı gibi daha çok fiziksel hastalık belirtileriyle uğraşıp hastalığa isim koyma çabasında değildir.
2-Hastalığın altta yatan gerçek neden / nedenlerini araştırır
3-Hekim hastayı beden ,ruh ve zihni ile birlikte bir bütün olarak değerlendirir
Modern tıp yöntemleri ile birlikte GETAT (Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp ) yöntemlerinin daha iyi bir sağlık için birlikte kullanılabilmelidir. O zaman hastalıkların çözümünde ;
daha ucuz
daha kolay
daha hızlı
daha etkin
daha kısa süren
daha kalıcı
daha kolay uyum sağlanan
yöntemlerin kullanılması hasta memnuniyetini ve konforunu arttıracaktır.